Phụ thuộc quá nhiều vào lộ trình sẵn có

Trong ngành vận tải hàng hóa, đặc biệt là dịch vụ chành xe, “lộ trình sẵn có” là một khái niệm quen thuộc. Đó là những tuyến đường cố định mà nhà xe thường xuyên hoạt động, tối ưu hóa cho việc gom và trả hàng. Tuy nhiên, việc phụ thuộc quá nhiều vào lộ trình sẵn có này đôi khi lại trở thành rào cản, gây ra sự thiếu linh hoạt và những bất tiện không đáng có cho cả người gửi lẫn người nhận. Chúng ta hãy cùng phân tích sâu hơn về vấn đề này, từ nguyên nhân, ưu nhược điểm cho đến những giải pháp khả thi.

“Lộ trình sẵn có” của chành xe là gì?

Lộ trình sẵn có (hay còn gọi là tuyến cố định), là tập hợp các con đường, khu vực, tỉnh thành mà một chành xe đã thiết lập để vận chuyển hàng hóa một cách thường xuyên. Các lộ trình này thường được xây dựng dựa trên:

• Nhu cầu thị trường: Nơi có lượng khách hàng gửi và nhận hàng ổn định.
• Kinh nghiệm vận hành: Những tuyến đường mà nhà xe đã quen thuộc, nắm rõ đặc điểm giao thông, các điểm dừng nghỉ, trạm xăng dầu.
• Hiệu quả kinh tế: Tối ưu hóa chi phí nhiên liệu, cầu đường, thời gian di chuyển.
• Năng lực phương tiện và nhân sự: Phù hợp với loại xe và số lượng tài xế hiện có.
  Ví dụ, một chành xe có thể chuyên các tuyến TP.HCM đi các tỉnh miền Tây, hoặc Hà Nội đi các tỉnh phía Bắc. Họ sẽ có lịch trình chạy gần như cố định trên các tuyến này.

Ưu điểm không thể phủ nhận của việc chành xe có lộ trình cố định

Không phải ngẫu nhiên mà đa số chành xe lại vận hành theo các lộ trình sẵn có. Điều này mang lại nhiều lợi ích:

✅ Giá cước cạnh tranh: Việc chạy theo tuyến cố định giúp nhà xe tối ưu hóa chi phí, từ đó đưa ra mức giá cước hấp dẫn cho khách hàng gửi hàng lẻ, hàng ghép.

✅ Thời gian vận chuyển tương đối ổn định: Khi đã quen đường, tài xế có thể dự kiến được thời gian di chuyển (trong điều kiện giao thông bình thường), giúp người gửi và người nhận có thể ước lượng được.

✅ Tần suất chuyến đều đặn: Trên các tuyến “ruột”, chành xe thường có lịch chạy đều đặn hàng ngày hoặc vài chuyến một tuần, giúp hàng hóa không bị lưu kho quá lâu.

✅ Kinh nghiệm xử lý vấn đề trên tuyến: Tài xế quen thuộc với tuyến đường sẽ biết cách xử lý các tình huống phát sinh như kẹt xe, đường xấu, hoặc các quy định giao thông địa phương.

✅ Dễ dàng tìm kiếm và lựa chọn cho người gửi: Người gửi có thể dễ dàng tìm được chành xe chuyên tuyến mình cần.

Mặt trái của đồng xu: Sự bất tiện khi chành xe quá cứng nhắc với lộ trình

Tuy nhiên, sự phụ thuộc quá mức vào lộ trình sẵn có cũng bộc lộ nhiều hạn chế, gây khó khăn cho người gửi hàng trong một số trường hợp:

❌ Không phục vụ các điểm đến ngoài tuyến: Nếu bạn cần gửi hàng đến một địa điểm không nằm trên lộ trình quen thuộc của chành xe, họ có thể từ chối hoặc tính thêm chi phí rất cao cho việc “phá tuyến”.

❌ Ít linh hoạt với các yêu cầu đặc biệt: Ví dụ, bạn muốn hàng được giao sớm hơn tại một điểm nằm giữa lộ trình, hoặc cần thay đổi điểm nhận hàng gấp, điều này rất khó thực hiện nếu làm xáo trộn lịch trình cố định.

❌ Thời gian chờ đợi kéo dài nếu điểm đến nằm cuối tuyến: Dù cùng một chuyến xe, nhưng nếu địa chỉ của bạn nằm ở cuối lộ trình, bạn sẽ phải chờ đợi lâu hơn so với những người nhận ở các điểm đầu.

❌ Khó đáp ứng các đơn hàng gấp cần đi đường tắt hoặc tuyến mới: Nếu có một con đường mới mở, ngắn hơn nhưng chưa nằm trong lộ trình “an toàn” của chành xe, họ có thể sẽ không lựa chọn.

❌ Bỏ lỡ cơ hội phục vụ khách hàng ở các khu vực tiềm năng mới: Sự ngại thay đổi, ngại mở rộng tuyến có thể khiến chành xe bỏ lỡ những thị trường mới nổi.

Người gửi hàng “khóc ròng” vì sự cứng nhắc của lộ trình

Hãy tưởng tượng bạn có một đơn hàng cần giao đến một huyện lẻ, cách lộ trình chính của chành xe khoảng 20-30km. Chành xe có thể:

• Từ chối thẳng thừng.
• Yêu cầu bạn mang hàng ra quốc lộ (điểm trên lộ trình của họ) để gửi.
• Yêu cầu người nhận ra quốc lộ để nhận hàng.
• Tính một khoản phụ phí “trung chuyển” rất cao.

Điều này gây ra sự phiền toái, tốn kém thêm chi phí và thời gian cho cả người gửi lẫn người nhận, đặc biệt khi đó là khách hàng quan trọng hoặc đơn hàng có giá trị.

Góc nhìn từ nhà xe: Tại sao họ lại “ngại” phá vỡ lộ trình?

Không phải lúc nào các chành xe cũng cố tình làm khó khách hàng. Việc họ ưu tiên các lộ trình sẵn có xuất phát từ những cân nhắc thực tế:

• Chi phí vận hành: Đi ra ngoài tuyến đồng nghĩa với việc tăng chi phí xăng dầu, thời gian di chuyển, và có thể là các chi phí phát sinh không lường trước.
• Rủi ro trên đường lạ: Tài xế không quen đường có thể gặp khó khăn về tìm đường, an toàn giao thông, hoặc các quy định địa phương.
• Ảnh hưởng đến lịch trình chung: Việc ghé một điểm ngoài tuyến có thể làm trễ toàn bộ lịch trình giao hàng cho các khách hàng khác trên tuyến chính.
• Vấn đề quản lý và điều phối: Việc quản lý các chuyến xe chạy tự do, không theo lộ trình cố định sẽ phức tạp hơn nhiều.
• Thói quen và sự an toàn: Nhiều nhà xe ưu tiên sự ổn định và an toàn của các tuyến đường quen thuộc hơn là mạo hiểm với những tuyến mới.

Giải pháp cho người gửi: Làm thế nào để “lách” qua sự cứng nhắc của lộ trình?

✅ Tìm kiếm chành xe chuyên tuyến hoặc có mạng lưới rộng: Ưu tiên các chành xe có công bố rõ ràng về việc họ phục vụ các khu vực cụ thể, kể cả các huyện lẻ. Một số chành xe lớn có thể có xe nhỏ trung chuyển từ tuyến chính vào.

✅ Sử dụng dịch vụ gom hàng của các đơn vị logistics: Các công ty logistics chuyên nghiệp thường có mạng lưới đối tác vận chuyển rộng khắp, họ có thể giúp bạn kết nối với các nhà xe phù hợp, kể cả những tuyến ít phổ biến.

✅ Chấp nhận chi phí cao hơn cho sự linh hoạt: Nếu bạn thực sự cần gửi hàng đến điểm ngoài tuyến, hãy sẵn sàng thương lượng và chấp nhận một mức phụ phí hợp lý.

✅ Gửi hàng đến điểm gần nhất trên lộ trình và tự trung chuyển: Nếu khoảng cách không quá xa và bạn có phương tiện, đây có thể là một giải pháp tình thế.

✅ Xây dựng mối quan hệ tốt với nhà xe: Khi là khách hàng thân thiết, bạn có thể nhận được sự linh động hơn trong một số trường hợp đặc biệt.

Nhà xe có thể làm gì để trở nên linh hoạt hơn mà vẫn đảm bảo hiệu quả?

Để không tự giới hạn mình và phục vụ khách hàng tốt hơn, các chành xe có thể cân nhắc:

• Nghiên cứu và mở rộng các tuyến phụ: Dựa trên nhu cầu thị trường, từ từ mở rộng phạm vi phục vụ đến các khu vực lân cận tuyến chính.
• Hợp tác với các đối tác vận tải địa phương: Kết nối với các nhà xe nhỏ, xe ôm chở hàng ở các địa phương để thực hiện việc trung chuyển hàng hóa từ tuyến chính vào các điểm sâu hơn.
• Đầu tư vào công nghệ quản lý lộ trình: Sử dụng phần mềm tối ưu hóa lộ trình có thể giúp nhà xe dễ dàng tích hợp các điểm đến mới một cách hiệu quả hơn.
• Xây dựng các gói dịch vụ đa dạng: Có thể có gói “tiết kiệm” chạy theo lộ trình cố định và gói “linh hoạt” cho các yêu cầu ngoài tuyến với mức phí tương ứng.
• Lắng nghe phản hồi từ khách hàng: Thường xuyên thu thập ý kiến khách hàng về nhu cầu mở tuyến mới hoặc cải thiện sự linh hoạt.

Khi nào lộ trình cố định là lựa chọn tốt nhất?

Dù có những hạn chế, lộ trình cố định vẫn là lựa chọn tối ưu trong nhiều trường hợp:

• Bạn gửi hàng thường xuyên đến các địa điểm quen thuộc nằm trên tuyến.
• Chi phí là ưu tiên hàng đầu của bạn.
• Hàng hóa không quá gấp gáp về thời gian.
• Bạn cần sự ổn định và tin cậy của một nhà xe đã có kinh nghiệm trên tuyến đó.

Cân bằng giữa tối ưu hóa và đáp ứng nhu cầu khách hàng

Thách thức lớn nhất đối với các chành xe là làm sao để cân bằng giữa việc tối ưu hóa chi phí vận hành thông qua các lộ trình cố định và việc đáp ứng nhu cầu ngày càng đa dạng, linh hoạt của khách hàng. Sự cứng nhắc tuyệt đối có thể làm mất khách, trong khi sự linh hoạt quá mức mà không có kế hoạch có thể dẫn đến thua lỗ.
Chìa khóa nằm ở việc thấu hiểu thị trường, ứng dụng công nghệ một cách thông minh và xây dựng một mô hình kinh doanh có khả năng thích ứng.

Câu hỏi thường gặp về lộ trình chành xe

Hỏi: Làm sao để biết một chành xe có chạy đến địa điểm của tôi không?
Đáp: Cách tốt nhất là liên hệ trực tiếp với chành xe và cung cấp địa chỉ cụ thể. Hoặc kiểm tra trên website/fanpage của họ nếu có thông tin về các tuyến phục vụ.

Hỏi: Nếu chành xe không đi thẳng đến chỗ tôi, họ có hỗ trợ giao nhận ở điểm gần nhất không?
Đáp: Nhiều chành xe có thể hỗ trợ giao/nhận hàng tại các điểm tập kết hoặc văn phòng của họ trên tuyến chính. Bạn cần hỏi rõ về điều này.

Hỏi: Chi phí cho việc yêu cầu chành xe đi lệch tuyến thường là bao nhiêu?
Đáp: Điều này rất khác nhau tùy thuộc vào khoảng cách lệch tuyến, điều kiện đường sá và chính sách của từng chành xe. Hãy thương lượng trực tiếp.

Sự phụ thuộc quá nhiều vào lộ trình sẵn có là một đặc điểm cố hữu của ngành chành xe, mang lại cả lợi ích về chi phí và những hạn chế về sự linh hoạt. Đối với người gửi hàng, việc hiểu rõ điều này giúp họ có những lựa chọn và kỳ vọng phù hợp. Đối với các nhà xe, việc tìm cách cải thiện sự linh hoạt trong khuôn khổ cho phép, thông qua công nghệ và hợp tác, sẽ là yếu tố quan trọng để nâng cao năng lực cạnh tranh và giữ chân khách hàng trong một thị trường ngày càng đòi hỏi cao hơn.